grico: lingua, cultura, tradizioni nei brani grichi di Martano


Artena ekànnune panta sto kaloceri	Τώρα κάνουν πάντα το καλοκαίρι
i taranta,	την ταραντούλα,
i nitta tis taranta.	τη νύχτα της ταράντα.
Evò en ìme pamena mai, en efsero ti ene.	Εγώ δεν πήγα ποτέ, δεν ξέρω τι είναι.
Si, si.	Ναι, ναι.
Però ekho stennu ka e mana-mu	Αλλά θυμάμαι ότι η μητέρα μου
motti ìbbie ston Appedro ...	όταν πήγαινε στη Γαλατινή ...
Sti Galatina eh!	Στη Γαλατινή ε!
E' Galatina, èrkato ettù	στη Γαλατινή! ... επιστρέφοντας
ce mas kunte ...	μας το αφηγούνταν …
Ma, emi puru ... poddhè forè e' pìrtamo,	αλλά, κι εμείς ... πολλές φορές δεν πήγαμε
però puru ekùamo ka ...	αλλά ακούγαμε επίσης ότι ...
perlomenu elèane	τουλάχιστον έλεγαν
ka endìnnatto afse,	ότι ντύνονταν σαν
afse adìnate,	σαν ασθενείς,
endìnnatto m'o mutandunu,	ντύνονταν με μεγάλα εσώρουχα
m'o mai aspro,	και ένα λευκό πουκάμισο,
embelìatton ecimesa,	έπεφταν στο πάτωμα,
però ja ma, ma mas fènato ka ia	αλλά σε εμάς φαινόταν ότι ήταν
ndeveru adìnate,	πραγματικά άρρωστες,
ka ia pizzimène atti taranta,	ότι είχαν χτυπηθεί από τη ταράντα (αράχνη)
però en efsèramo mai	αλλά ποτέ δεν μάθαμε
ka ìane a prama stiammèno,	ότι ήταν κάτι προσχεδιασμένο,
epistèamo panta	πιστεύαμε πάντα
ka e' pizzimene ce allora ....	ότι είχαν χτυπηθεί και τότε ...
ka emì lèamo kai forè	Εμείς λέγαμε μερικές φορές
pos mai ka pròbbiu ittes emere	πώς γίνεται ακριβώς εκείνες τις μέρες
e tarante eppizzìzu panta [pleo] tutte kristianè?	οι ταραντόλιες τσιμπούν όλο και περισσότερο αυτούς τις γυναίκες;
Invece elèa panta ka ìan iu	Αντ' αυτού έλεγαν πάντα ότι ήταν έτσι,
ka motti èstaze i stasciùna	ότι όταν έφτανε η εποχή
atti festa a' t'A Pavlu	της γιορτής του Αγίου Παύλου
ka puru cìe ka ìkhe pizzìsonta us addhu khronu	ότι ακόμα κι αυτές που είχαν χτυπηθεί τα προηγούμενα χρόνια
ka eponìatto	που πονούσαν
ce pìane ecì n'us kai i khari.	και πήγαιναν εκεί για να τις κάνει τη χάρη.
Elèane ka ndevènnane apa st'artari,	Έλεγαν ότι ανέβαιναν στο βωμός,
ka zumpèane ...	ότι πηδούσαν,
Es ìda evò, es ìda evò.	τις έχω δει εγώ, τις έχω δει εγώ.
ka kànnane olu tuttu gestu	ότι έκαναν όλα αυτά τα σημάδια
ka emì en novùsamo tìpoti.	που εμείς δεν καταλαβαίναμε τίποτα.
Ma esù e' ìde mai?	Αλλά εσύ τις έχεις δει ποτέ;
Nde!	Όχι!
Nde.	Όχι.
jakài evò mia forà manekhò epirta ...	γιατί εγώ πήγα μόνο μία φορά.
Evò puru mia forà	Κι εγώ μια φορά
ce e' mas pìrane manku stin agglisìa	και δεν μας πήγαν καν στην εκκλησία
ka pia cie.	που πήγαιναν αυτές.